Nieuw zorgstelsel

In 2006 werd een belangrijke verandering doorgevoerd in de Nederlandse gezondheidszorg. Een verandering die van invloed was op de zorg van alle Nederlanders. In 2006 werd namelijk het ziekenfonds afgeschaft en vervangen voor een nieuw zorgstelsel waarin iedereen zich verplicht diende te verzekeren. Het oude zorgstelsel, met het ziekenfonds voor de mensen met lagere inkomens en particuliere zorg voor mensen met hoge inkomens en een klagende middenklasse die de kosten moesten dragen, was niet meer houdbaar. Een systeem met gelijke zorg voor iedereen moest de oplossing bieden. Nu bestaat er al weer tien jaar een zorgstelsel met een gelijke basispolis voor iedereen, waarvan de inhoud door de minister wordt vastgesteld. Er veranderde een hoop, maar wat ook alweer precies? En hoe staat het er nu eigenlijk tien jaar later voor met de zorg?

Er veranderde een hoop met de invoering van het nieuwe zorgstelsel tien jaar geleden, maar wat ook alweer precies? Hieronder de belangrijkste veranderingen op een rijtje.

• Iedereen die rechtmatig in Nederland woonde werd verplicht om zich per 1 januari 2006 te verzekeren voor zorg. Zonder zorgverzekering door het leven gaan was niet langer een optie.
• De verschillende verzekeringsvormen verdwenen. In plaats van het ziekenfonds, de particuliere verzekering en de ambtenarenregeling, kwam er één zorgverzekering met een wettelijk vastgesteld basispakket voor iedereen.
• De zorgverzekeraar kreeg acceptatieplicht. Het weigeren van mensen op basis van hun geslacht, leeftijd of gezondheidsrisico, was verleden tijd.
• De verzekerde kreeg de keuzevrijheid om te bepalen bij welke zorgverzekeraar de zorg afgenomen werd. Daarnaast kon het zorgpakket (op de basispolis na) grotendeels zelf samen worden gesteld. Van een simpele basispremie tot uitgebreide dekking op alle gebieden van de zorg, het werd allemaal mogelijk. Verder waren alle verzekerden aan het eind van het jaar vrij om over te stappen naar een andere zorgverzekeraar.

Nu tien jaar later kan de som worden opgemaakt: is de zorg de afgelopen tien jaar beter geworden of leidt het nieuwe zorgstelsel alleen tot onnodige overstapstress rond de kerstdagen? Een van de meest zichtbare verbeteringen in de zorg zijn te zien in de korte wachtlijsten. In de jaren tachtig sprak men nog van ‘Sovjet-achtige’ toestanden in de Nederlandse zorg met betrekking tot de wachtlijsten. Maar sinds 2001 is er een constante daling van de wachtlijsten waarneembaar en we behoren in Europa zelfs tot de landen met de kortste wachtlijsten in de zorg. Maar er zijn ook kritische noten te plaatsen bij het nieuwe zorgstelsel. Critici stellen dat de keuzevrijheid voor de verzekerde zeer minimaal is. De verplichte basispolis is zo volgestopt dat de ‘consument’ nog maar weinig te kiezen heeft. Daarnaast kan de verzekerde ook lang niet altijd kiezen door welke arts hij behandeld wil worden. De verzekeraars hebben afspraken met bepaalde ziekenhuizen en zorginstellingen, waardoor de keuze voor de verzekerde beperkt wordt. Daarnaast zouden we geen echte Nederlanders zijn als we niet ook klaagden over de hoge kosten van de zorg. Toch is de kritiek op de hoge kosten van de zorg niet ongegrond. Uit cijfers van 2013 blijkt dat Nederland na de Verenigde Staten het meest ter wereld uitgeeft aan de zorg (afgezet tegen de omvang van de economie). Dus we betalen in Nederland flink voor onze zorg. Een logische vervolgvraag is natuurlijk: wat is dan de kwaliteit van de duur betaalde Nederlandse zorg? Dit is een vraag die niet makkelijk te beantwoorden is, omdat het complex is om de kwaliteit van zorg goed te meten. Onder de westerse landen scoort de Nederlandse zorg boven gemiddeld goed, zo blijkt uit statistieken van de OESO. Ook blijft de levensverwachting in Nederland sterk groeien. De gemiddelde Nederlander wordt vandaag de dag 82 jaar oud en daar speelt de goede kwaliteit van de Nederlandse zorg zonder enige twijfel een grote rol in. Het nieuwe zorgstelsel lijkt dus in ieder geen negatieve effecten te hebben op de kwaliteit van de zorg, maar of het nieuwe zorgstelsel beter is dan het oude stelsel, daar zullen de meningen nog wel enige tijd over verdeeld blijven.

Wat vindt u? Bent u tevreden over ons nieuwe zorgstelsel of vindt u dat ze het zorgstelsel van tien jaar geleden nooit hadden moeten veranderen?