Technologische ontwikkelingen in de zorg
In de afgelopen dertig jaar maakte de medische technologie grote stappen vooruit. De snelle technologische ontwikkelingen in de jaren tachtig veranderden de gezondheidszorg drastisch. Vooral op het gebied van het ‘scannen’ van het menselijk lichaam veranderde er veel. De ontwikkeling van nieuwe diagnosetechnieken zoals: echografie, de CT-scan en de MRI-scan, maakten het mogelijk om de binnenkant van het menselijk lichaam te laten verschijnen op het beeldscherm van een computer. Het waren ontwikkelingen die het stellen van een diagnose voor altijd veranderden, maar die ook konden leiden tot ongewilde dillema’s.
Al sinds het begin van de vorige eeuw kon met behulp van röntgenfoto’s het menselijk lichaam van de binnenkant bekeken worden. Toch kende de inzet van röntgenstraling zijn beperkingen. Een van de beperkingen was dat röntgenstraling niet ongevaarlijk bleek te zijn voor het menselijk lichaam. Vanaf halverwege de jaren zeventig doet de techniek van echografie zijn intrede in de gezondheidszorg. Echografie maakte in tegenstelling tot röntgenfoto’s geen gebruik van schadelijke straling, maar van een techniek waarbij met behulp van geluidsgolven het inwendige van een patiënt zichtbaar werd gemaakt. Op de afdeling verloskunde werd deze nieuwe techniek, die geen schade aan de moeder en haar ongeboren kind kon toebrengen, met open armen ontvangen.
In de jaren tachtig ontwikkelden zich naast de echografie achtereenvolgens de CT-scan en de MRI-scan. De CT-scan maakte dan wel gebruik van de niet ongevaarlijke röntgenstraling, maar de mogelijkheden van deze nieuwe techniek wogen vele malen zwaarder. De CT-scan maakte het mogelijk om het menselijk lichaam in dunne beeldplakjes te snijden en op deze manier een 3d beeld van het inwendige te maken. Bijvoorbeeld bij het opsporen van tumoren in het lichaam werd deze techniek onmisbaar. De ontwikkeling van de CT-scan werd halverwege de jaren tachtig opgevolgd door de ontwikkeling van de MRI-scan; een apparaat dat werkt op magnetische resonantie. Met behulp van MRI werd het mogelijk om het menselijk lichaam in nog dunnere beeldplakjes te snijden en daarmee in nog meer detail het lichaam vanbinnen te bekijken. In verhouding tot de CT-scan was de MRI-scan verre van goedkoop. Het duurde wel tot begin jaren negentig voordat het grootste deel van de ziekenhuizen in Nederland beschikten over een MRI-scan.
De ontwikkeling van deze medische technologieën brachten tal van voordelen met zich mee. Het stellen van een diagnose of het opsporen van een tumor werden door de nieuwe technieken een stuk gemakkelijker. Toch brachten de technologische ontwikkelingen ook ongewilde dillema’s met zich mee. Meer zien is namelijk ook meer weten. Zo kunnen medici bijvoorbeeld sinds deze ontwikkelingen in een vroeg stadium zien of een ongeboren kind een lichamelijke afwijking heeft. Het dilemma voor ouders om een kind met een lichamelijke beperking op de wereld te zetten, kan een heel groot dilemma zijn.
Iedere dag worden er in ziekenhuizen over de hele wereld duizenden mensenlevens gered. De technologische ontwikkelingen van de afgelopen jaren hebben hier een groot aandeel in. In de toekomst zullen de technologische ontwikkelingen in zorg ook niet stil komen te staan. Ook de mogelijkheden tot het bekijken van de binnenkant van het menselijk lichaam zullen steeds groter worden. De voordelen van deze nieuwe ontwikkelingen voor de gezondheidszorg zijn eindeloos, maar toch vinden sommige mensen de snelle ontwikkelingen in de zorg ook een beetje eng. Want stelt u zich eens voor dat de technieken in de toekomst zover door ontwikkelen dat we echt alles van de binnenkant van het lichaam kunnen zien. Denk aan een futuristische scanmachine die uw binnenkant bekijkt en alle zwakke plekken aan kan wijzen of zelfs aan kan geven waaraan u hoogstwaarschijnlijk zal komen te overlijden en (nog enger) wanneer. Durft u in deze toekomstige machine te stappen?
